Informacja ogólna
Dodatek mieszkaniowy
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych;
- Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013 roku w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzoru kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego, a także wzoru legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia wywiadu;
- Zarządzenie nr ORN.0050.78.2019 Burmistrza Olecka z dnia 14 maja 2019 r. w sprawie ustalenia stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy.
- Uchwała nr XVII/117/04 Rady Miejskiej w Olecku z dnia 29 stycznia 2004 r. w sprawie ustalenia maksymalnej wysokości dodatku mieszkaniowego.
- Zarządzenie nr ORN.00050.17.2020 Burmistrza Olecka z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie udzielenia upoważnienia Dyrektorowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Olecku do prowadzenia postępowań w sprawach dodatków mieszkaniowych oraz wydawania w tych sprawach decyzji.
Warunki wypłacania dodatku mieszkaniowego
- Dodatek mieszkaniowy przyznaje, na wniosek osoby uprawnionej wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji administracyjnej. Do wniosku dołącza się deklarację o dochodach gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku oraz dokumenty potwierdzające wysokość ponoszonych w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego;
- Dodatek przyznaje się na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku;
- Dodatek mieszkaniowy wypłaca się, w terminie do 10 dnia każdego miesiąca z góry, zarządcy domu lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny i pomniejsza w ten sposób należność osoby, starającej się o pomoc;
- Dodatku mieszkaniowego nie przyznaje się, jeżeli jego kwota byłaby niższa niż 0,5 % kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu wydania decyzji;
- Decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego powinna być wydana w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku;
- Informację o wysokości przyznanego dodatku mieszkaniowego oraz o okresie, na jaki został on przyznany, doręcza się zarządcy budynku albo innej osobie pobierającej należności za lokal mieszkalny;
- Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania stwierdzono, że dodatek mieszkaniowy przyznano na podstawie nieprawdziwych danych zawartych w deklaracji lub wniosku, osoba otrzymująca dodatek mieszkaniowy jest obowiązana do zwrotu nienależnie pobranych kwot w podwójnej wysokości;
- W wypadku stwierdzenia, że osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, nie opłaca na bieżąco należności za zajmowany lokal mieszkalny, wypłatę dodatku mieszkaniowego wstrzymuje się, w drodze decyzji administracyjnej, do czasu uregulowania zaległości. Jeżeli uregulowanie zaległości nie nastąpi w ciągu 3 miesięcy od dnia wydania decyzji, decyzja o przyznaniu dodatku mieszkaniowego wygasa.
Od czego zależy przyznanie dodatku?
- Posiadanie tytułu prawnego do zajmowanego lokalu
Dodatek mieszkaniowy przysługuje:
- najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych, zamieszkujących w tych lokalach;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;
- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;
- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.
Dodatek mieszkaniowy:
- przysługuje w związku z zamieszkiwaniem w jednym lokalu mieszkalnym albo zajmowaniem jednego lokalu mieszkalnego;
- może przysługiwać na podstawie więcej niż jednego tytułu prawnego spośród określonych w ust. 1.
Dodatek mieszkaniowy nie przysługuje osobom przebywającym w:
- domu pomocy społecznej,
- młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- schronisku dla nieletnich,
- zakładzie poprawczym,
- zakładzie karnym,
- szkole, w tym w szkole wojskowej
- jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne całodobowe utrzymanie.
- Odpowiednie kryterium dochodowe
Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, o którym mowa w art. 2 ust. 1, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekroczył w gospodarstwie:
- jednoosobowym – 40% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku tj. 2066,99 zł
- wieloosobowym – 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku tj. 1550,24 zł
Za dochód uważa się dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111).
Nie uwzględnia się dochodu osoby, która przebywa w instytucji, o której mowa w art. 2 ust. 3, albo wyprowadziła się z lokalu mieszkalnego albo zmarła przed dniem złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego.
- Powierzchnia zajmowanego lokalu
Normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny (dom jednorodzinny), zwana dalej „normatywną powierzchnią”, w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:
• 35 m2 – dla 1 osoby;
• 40 m2 – dla 2 osób;
• 45 m2 – dla 3 osób;
• 55 m2 – dla 4 osób;
• 65 m2 – dla 5 osób;
• 70 m2 – dla 6 osób.
a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż:
• 30 % albo
• 50 % pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 %.
Normatywną powierzchnię powiększa się o 15 m2, jeżeli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Normatywna powierzchnię powiększa się niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 426, 568 i 875).
Przy ustalaniu powierzchni użytkowej lokalu bierze się pod uwagę wszystkie pomieszczenia, takie jak: pokoje, kuchnie, spiżarnie, przedpokoje, alkowy, hole, korytarze, łazienki i inne pomieszczenia, służące potrzebom mieszkalnym i gospodarczym. Nie wlicza się: balkonów, tarasów, loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek na opał.
- Ponoszenie wydatków związanych z zajmowanym lokalem
Wydatkami poniesionymi przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy są świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego.
Wydatkami są:
- czynsz;
- koszty, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 2195 oraz z 2021 r. poz.11);
- opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej;
- zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną;
- odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego;
- opłaty za energię cieplną, wodę, ścieki, odpady i nieczystości ciekłe;
- wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału.
Do wydatków poniesionych przez wnioskodawcę na utrzymanie lokalu nie zalicza się:
- ubezpieczeń, podatku od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów;
- rocznych opłat przekształceniowych, o których mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2040);
- opłat za gaz przewodowy, energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego na cele bytowe.
Co to jest ryczałt mieszkaniowy?
Jeżeli osobie przysługuje dodatek, a w jej mieszkaniu nie ma centralnego ogrzewania, ciepłej wody, lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła – to wówczas przysługuje jej ryczałt na zakup opału, stanowiący część dodatku mieszkaniowego.
Przy obliczaniu ryczałtu przyjmuje się następujące wydatki:
- Brak c.o. – równowartość 5 kilowatogodzin energii elektrycznej na 1 m2 normatywnej powierzchni użytkowej lokalu;
- Brak c.w. – równowartość 20 kilowatogodzin energii elektrycznej na każdego członka gospodarstwa;
- Brak gazu – równowartość 10 kilowatogodzin energii elektrycznej w gospodarstwie jednoosobowym oraz równowartość 2 kilowatogodzin na każdą dodatkową osobę.
Od czego zależy wysokość dodatku mieszkaniowego?
Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego a kwotą stanowiącą wydatki poniesione przez osobę otrzymującą dodatek w wysokości:
- 15 % dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie jednoosobowym;
- 12 % dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2 – 4 osobowym;
- 10 % dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5 – osobowym i większym.
Podstawowe dokumenty – konieczne do dostarczenia bez względu na indywidualną sytuację wnioskodawcy:
- Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego potwierdzony przez zarządcę lub osobę uprawnioną do pobierania należności za lokal mieszkalny oraz dokumenty potwierdzające wysokość ponoszonych w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego.
- Deklaracja o wysokości dochodu wszystkich członków gospodarstwa domowego.
Dodatkowe dokumenty – w zależności od indywidualnej sytuacji klienta:
- Umowa najmu/podnajmu
- Dokument potwierdzający inny tytuł prawny.
- Wyrok sądowy lub dokument potwierdzający uprawnienie do lokalu zamiennego z UM Olecko lub z zasobów komunalnych.
- W przypadku osoby niepełnosprawnej posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności przed 23.XI.2004r. dodatkowo należy dostarczyć aktualne zaświadczenie lekarskie lub opinię biegłego o konieczności zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.
- W przypadku osoby niepełnosprawnej, której niepełnosprawność została orzeczona po 23.XI.2004 r. posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności należy dostarczyć orzeczenie wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności jeśli uwzględnia konieczność zamieszkiwania w oddzielnym pokoju (punkt 10 orzeczenia).
- W przypadku osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim – zaświadczenie lekarskie potwierdzające fakt poruszania się na wózku inwalidzkim.
- Właściciel domu jednorodzinnego – dokumenty albo oświadczenie o wielkości powierzchni użytkowej, w tym łącznej powierzchni pokoi i kuchni, oraz wyposażeniu technicznym domu.
Rodzaje dochodów, które powinny być uwzględnione przez wnioskodawcę przy wypełnianiu deklaracji o dochodach oraz dokumenty na podstawie których wypełniono deklarację, wnioskodawca jest zobowiązany przechowywać przez okres 3 lat!
Rodzaje dokumentów ze względu na źródło dochodów:
- Osoby pracujące na podstawie umowy o prace, umowy zlecenia lub umowy o dzieło:
• zaświadczenie o dochodach wystawione przez zakład pracy;
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach ogólnych:
• zaświadczenie z Urzędu Skarbowego lub oświadczenie wnioskodawcy o wysokości dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej;
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej:
• zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o dochodzie wraz z opłaconym procentem za rok poprzedzający rok, w którym składany jest wniosek;
- Osoby prowadzące gospodarstwo rolne:
• zaświadczenie o powierzchni gruntów wyrażonej w hektarach przeliczeniowych lub decyzja o naliczeniu podatku od nieruchomości rolnej;
- Osoby uczące się:
• zaświadczenie o wysokości płatnych praktyk ze szkół zawodowych;
• zaświadczenie o wysokości stypendium naukowego i/lub socjalnego wystawione przez dziekanat uczelni; lub decyzja o przyznaniu stypendium
- Emeryci / renciści
• ostatnia decyzja emerytalna/rentowa lub zaświadczenie z ZUS potwierdzające wysokość świadczeń otrzymanych w poszczególnych miesiącach uwzględniające kwoty brutto, potrącenia i dodatki;
- Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku: zaświadczenie z PUP o wysokości pobranego zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego lub wynagrodzenia za staż;
- Osoby otrzymujące alimenty (dotyczy osób, które nie otrzymują funduszu alimentacyjnego):
• wyrok sądu zasądzający alimenty na członka rodziny;
• zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów zasądzonych wyrokiem sądu, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów lub przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów.
- Prosimy pamiętać, że pracownik MOPS może wymagać dostarczenia także innych dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia sprawy oraz podczas składania wniosku należy okazać oryginały dokumentów.
Wywiad środowiskowy - celem weryfikacji uprawnień do otrzymania dodatku mieszkaniowego w miejscu zamieszkania wnioskodawcy może zostać przeprowadzony wywiad środowiskowy. Stwierdzenie w wyniku wywiadu, że:1) występuje rażąca dysproporcja pomiędzy niskimi dochodami wskazanymi w złożonej deklaracji, a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy wskazującym, że jest on wstanie uiszczać wydatki związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe lub 2) faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji, skutkuje wydaniem decyzji odmawiającej przyznania świadczenia. Podstawę do wydania decyzji negatywnej stanowi również niewyrażenie zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego oraz odmowa złożenia przez wnioskodawcę i innych członków gospodarstwa domowego oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającego w szczególności dane dotyczące posiadanych ruchomości i nieruchomości oraz zasobów pieniężnych.